Δημοσιεύθηκε στο startupper.gr, 29.05.2018
Τώρα που ο «GDPR» (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) τέθηκε επιτέλους σε ισχύ και ο ουρανός δεν έπεσε, ακόμα, στα κεφάλια μας, χρήσιμο είναι νομίζω να εξετάσει κανείς τι σημαίνει το «Made in the EU» για την επιχειρηματικότητα, με την ευκαιρία αυτών ακριβώς των, νέων, νομικών υποχρεώσεων:
– Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι ούτε κάτι το αφηρημένο ούτε κάτι το αμελητέο. Είναι ο τρίτος (ή τέταρτος, αναλόγως πως μετρά κανείς) παγκόσμιος πόλος για όλα τα θέματα του ανθρώπου σήμερα. Μπορεί να μην έχει ακόμα έναν τηλεφωνικό αριθμό, όπως παλιότερα την είχε κατηγορήσει ο Κίσινγκερ, αλλά με τον Κανονισμό δίνει το στίγμα της για την ψηφιακή κατάσταση εν γένει. O υπόλοιπος κόσμος ίσως διαφωνήσει ή συμφωνήσει με το Ευρωπαϊκό όραμα, δεν μπορεί όμως να μείνει αδιάφορος σε αυτό.
– Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι κάτι το μακρινό από εμάς. Πράγματι μέχρι σήμερα οι αποφάσεις από τις Βρυξέλλες επηρέαζαν την καθημερινότητά μας μόνο έμμεσα – αντιλαμβανόμασταν, δηλαδή, τα «θετικά» ή «αρνητικά» αποτελέσματα για εμάς μόνο μέσα από το φίλτρο των εθνικών μας κυβερνήσεων (οι οποίες επικοινωνιακά παραδοσιακά διαχειρίζονται τα θέματα αυτά όπως τις βολεύει). Όμως, από τον GDPR και πέρα, ίδιοι κανόνες για την επεξεργασία δεδομένων εφαρμόζονται από, για παράδειγμα, έναν Ιρλανδό, έναν Ιταλό και έναν Έλληνα λογιστή. Το δίκαιο της Ένωσης, με άλλα λόγια, επιτέλους «κατέβηκε στον δρόμο».
– Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συγκεκριμένη οπτική και άποψη για τα πράγματα, διαφορετική από εκείνη των ΗΠΑ ή της Κίνας. Πέρα από φιλελεύθεροι δημοκράτες, έχουμε και μια ιδιαίτερη σχέση με το νομικό μας πολιτισμό. Θεωρούμε ότι πρέπει να μπαίνουν κανόνες στην αγορά, και ότι το κατάλληλο εργαλείο γι αυτό είναι οι νόμοι. Θεωρούμε επίσης ότι η αγορά είναι δυνατό, και σωστό, να οδηγηθεί προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση, και ότι πάλι το κατάλληλο εργαλείο γι αυτό είναι οι νόμοι. Όλα αυτά προφανώς οδηγούν σε πολυνομία. Η οποία πράγματι επιβαρύνει την επιχειρηματικότητα – αν όχι και τον ίδιο τον άνθρωπο. Όμως άλλη λύση, καλύτερη, ώστε να επιτευχθούν οι παραπάνω στόχοι δεν υπάρχει. Επομένως, δουλεύουμε με ό,τι έχουμε.
– Όλα τα παραπάνω συνεπάγονται ένα σωρό υποχρεώσεις για τον μέσο, Έλληνα, επιχειρηματία ή Startupper. Αν παράγει προϊόν οφείλει να εξασφαλίσει πιστοποιήσεις, πρότυπα, και κρατικές άδειες για να το κυκλοφορήσει. Αν προσφέρει υπηρεσίες, οι νομικές του υποχρεώσεις είναι ακόμα περισσότερες. Τώρα ο «GDPR» έρχεται να επιβαρύνει κι άλλο. Η διαδικασία δεν τελειώνει ποτέ, κι ούτε πρόκειται, επειδή αυτός είναι ο Ευρωπαϊκός τρόπος του επιχειρείν.
Δύο είναι οι τρόποι να αντιμετωπίσει κανείς τα παραπάνω. Ο ένας είναι να το πάρει απόφαση, και να τα χρησιμοποιήσει ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Τα ευρωπαϊκά προϊόντα και υπηρεσίες έχουν άλλες (καλύτερες;) προδιαγραφές από τα αντίστοιχα άλλων κρατών. Μόνο έτσι άλλωστε δικαιολογούν τις, αντικειμενικά, υψηλότερες τιμές τους. Ο άλλος είναι να το δει ως πρόβλημα. Και για αυτή την περίπτωση υπάρχουν λύσεις – να μεταφερθεί εκτός ΕΕ. Ο κόσμος είναι ανοιχτός και μεγάλος. Οι νέοι επιχειρηματίες είναι παντού περιζήτητοι.
Όμως, το να παραμένει κανείς στην Ελλάδα και να πληρώνει (γκρινιάζοντας) για τις νομικές του υποχρεώσεις ενώ προσπαθεί να ανταγωνιστεί με βάση την χαμηλότερη τιμή πώλησης κράτη με λιγότερη γραφειοκρατία και, ακριβώς για αυτό, μικρότερο κόστος παραγωγής, και μάλιστα σε παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, αυτό νομίζω ότι είναι το λιγότερο αποτελεσματικό απ’ όλα.