Δημοσέυθηκε στο EpiDexia.blog, 14.12.2021

Η ολοκλήρωση των εσωκομματικών εκλογών του Κινήματος Αλλαγής και η εκλογή νέου Προέδρου αποτελούν προφανώς σημαντικά γεγονότα της κεντρικής πολιτικής σκηνής της χώρας. Καθένας αυτή την περίοδο κάνει τη δική του ανάλυση του αποτελέσματος, με βάση την δική του οπτική και προτεραιότητες. Ποια θα ήταν, επομένως, μια κεντροδεξιά θεώρηση των πραγμάτων; Στο ερώτημα αυτό θα επιχειρήσουμε όλη η συντακτική ομάδα του Επί Δεξιά να απαντήσουμε – αυτό εδώ είναι το πρώτο κείμενό μας σχετικά:

1.Η δημοκρατία στην Ελλάδα παραμένει σε εξαιρετική υγεία

Αν είναι κάτι που μου προξενεί χαρά από τις εσωκομματικές εκλογές του ΚΙΝΑΛ αυτό είναι η ευρύτατη συμμετοχή. Αν στον αριθμό των ψηφοφόρων του προστεθεί και ο αριθμός όσων ψήφισαν στις εσωκομματικές εκλογές της Νέας Δημοκρατίας, τότε συμπεραίνει κανείς ότι μισό εκατομμύριο συμπολίτες μας πήγαμε στις κάλπες το τελευταίο διάστημα. Το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ακολουθεί, επομένως αυτός ο αριθμός θα αυξηθεί ακόμα περισσότερο. Η συμμετοχή σε εσωκομματικές (και συνδικαλιστικές) εκλογές αποτελεί άσκηση δημοκρατίας, και τα εξαιρετικά αποτελέσματα συμμετοχής που σημείωσε η χώρα δείχνουν ότι το δημοκρατικό φρόνημα των Ελλήνων παραμένει σταθερά εξαιρετικά υψηλό.

Από την άλλη μεριά, δεν μπορώ να μην παρατηρήσω ότι το ΚΙΝΑΛ απέφυγε τις ηλεκτρονικές εκλογές, παρότι στη Νέα Δημοκρατία οργανώθηκαν πρόσφατα με μεγάλη επιτυχία. Αν το ποσοστό του 20% των ψηφοφόρων που προτίμησαν την ηλεκτρονική ψήφο στις εσωκομματικές της ΝΔ υπολογιστεί σε εκείνους του ΚΙΝΑΛ, τότε μιλάμε, τουλάχιστον, για μια μεγάλη χαμένη ευκαιρία ακόμα μεγαλύτερης συμμετοχής.

2.Είναι καλό να ξανάρθει το ΠΑΣΟΚ;

Ασφαλώς υπάρχουν άλλοι κατά πολύ καταλληλότεροι να απαντήσουν στο ερώτημα αυτό. Κατά τη γνώμη μου πάντως, όχι. Δεν θα σταθώ στο τι συμβολίζει το όνομα «ΠΑΣΟΚ» στο μυαλό του μέσου Έλληνα, αυτό νομίζω ότι είναι ήδη λυμένο – άλλωστε, το pasokification ως εφιάλτης της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας έχει ήδη μπει στα λεξικά και στην Wikipedia. Αντιθέτως, σκοπεύω να σταθώ απλά και μόνο στους ορισμούς: ΠΑΣΟΚ σημαίνει Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα. Όπου, ως γνωστόν, σοσιαλιστής είναι απλά ο κομμουνιστής που πιστεύει σε εκλογές (όχι απαραιτήτως όμως και στα υπόλοιπα συστατικά του κράτους δικαίου). Ο Αντρέας, που το ίδρυσε, ήταν ξεκάθαρα και ρητά «σοσιαλιστής» και όχι «σοσιαλδημοκράτης», επομένως ήξερε πολύ καλά και τι έκανε και τι έλεγε. Σήμερα, ο νέος Πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής είναι βέβαιος ότι επιθυμεί να λέγεται σοσιαλιστής;

Αντιλαμβάνομαι τη σκοπιμότητα της χρήσης ενός ονόματος και ενός συμβόλου που κάποτε πρόσφερε απανωτές νίκες στον εκλογικό του χώρο, ειδικά τώρα που ο ίδιος αυτός εκλογικός χώρος αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης. Όμως, αν με ρωτούσατε, σοσιαλιστικό κίνημα σήμερα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, και όχι το Κίνημα Αλλαγής. Το ΚΙΝΑΛ είναι σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (όχι κίνημα). Δεν νομίζω ότι είναι σωστό να ανταλλάξει κανείς ένα πρόβλημα επιβίωσης με ένα πρόβλημα ταυτότητας.

3.Πρέπει να απασχολούν την Κεντροδεξιά σενάρια μετεκλογικών συνεργασιών;

Είμαι εντελώς αντίθετος με την απλή αναλογική και τις κυβερνήσεις συνεργασίας. Τις θεωρώ αντιδημοκρατικές, επειδή καταστρέφουν το πιο σημαντικό κομμάτι της δημοκρατίας μας, αυτό του απολογισμού: Μια κυβέρνηση κυβερνά για τέσσερα χρόνια και οι επιδόσεις της κρίνονται από το εκλογικό σώμα. Αν αποτελείται από πολλά κόμματα, τι ακριβώς να κρίνει το εκλογικό σώμα; Τις πράξεις του ενός; Του άλλου; Και αν ο ένας ρίχνει το φταίξιμο στον άλλον; Αν ισχυρίζεται ότι «δεν τον άφησαν να κυβερνήσει»; Πως να κρίνει ο λαός σε συνθήκες αλληλο-κατηγοριών και άρνησης των ευθυνών; Κατά τη γνώμη μου η μοναδική δημοκρατική λύση είναι οι μονοκομματικές, ισχυρές κυβερνήσεις, που έχουν την άνεση να εφαρμόσουν την πολιτική για την οποία ψηφίστηκαν και που φέρουν πλήρη την ευθύνη των πράξεών τους.

Ακόμα χειρότερα, οι κυβερνήσεις συνεργασίας στρέφονται επίσης κατά της δημοκρατίας, επειδή αφαιρούν τις δημοκρατικές διεξόδους από τον λαό. Η δημοκρατία στηρίζεται στην επιλογή του λαού να ψηφίσει το ένα ή το άλλο κόμμα. Αν αυτά αρχίσουν μετά την ψηφοφορία να συνεργάζονται μεταξύ τους ώστε να σχηματίσουν κυβερνήσεις, και μάλιστα σε ευρείες συμμαχίες, τι ακριβώς θα απομείνει στους ψηφοφόρους να ψηφίσουν αν αυτές οι κυβερνήσεις αποτύχουν; Τα κόμματα των άκρων; Η απλή αναλογική και οι κυβερνήσεις συνεργασίας είναι καταστροφικές τελικά για την δημοκρατία, επειδή απελπίζουν τον λαό αφαιρώντας του επιλογές, προκαλώντας του συναισθήματα του τύπου «όλοι ίδιοι είναι», και τελικά σπρώχνοντάς τον στα άκρα.

(Το ίδιο ακριβώς πιστεύω και για τις «κυβερνήσεις τεχνοκρατών», όμως αυτό είναι μια άλλη κουβέντα.)

Επί της αρχής, επομένως, θα ήμουν αντίθετος σε οποιαδήποτε μετεκλογική συνεργασία, μεταξύ οποιωνδήποτε κομμάτων. Φυσικά, η ζωή παίζει παιχνίδια σε όλους μας, και καλό είναι κανείς να αποφεύγει τις μεγαλόστομες δηλώσεις, αφού ακόμα και η Νέα Δημοκρατία πριν από καμιά τριανταριά χρόνια βρέθηκε να συγκυβερνά με, τουλάχιστον απρόσμενους, εταίρους. Έχοντας πει αυτό, η γνώμη μου παραμένει: Οι κυβερνήσεις συνεργασίας κάνουν κακό στη δημοκρατία και στον τόπο, και επομένως πρέπει όσο είναι δυνατό να αποφεύγονται. Τι θα κάνει, επομένως, ο νέος Πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ, αν και με ποιον θα συνεργαστεί μετεκλογικά αν του ζητηθεί, είναι ερωτήσεις που εμένα τουλάχιστον δεν με απασχολούν.

Η εκλογή ενός νέου πολιτικού αρχηγού είναι μια σημαντική στιγμή τόσο για το κόμμα του όσο και για την δημοκρατία. Είναι μάλιστα ένα ευχάριστο γεγονός, που σηματοδοτεί ένα νέο ξεκίνημα. Από μόνη της, επομένως, αξιολογείται θετικά. Σε κάθε περίπτωση όμως παραμένει μια εσωκομματική διαδικασία. Τα υπόλοιπα κόμματα και οι ψηφοφόροι τους επιτρέπεται φυσικά να ασχοληθούν, στο πλαίσιο ενός υγιούς δημοκρατικού ενδιαφέροντος, όμως δεν είναι ανάγκη και να αλλάξουν τον τρόπο σκέψης και δράσης τους – ιδίως αν αυτός έχει κριθεί και στο παρελθόν αλλά και τώρα ως επιτυχημένος.