Οι διακόπτες του Internet

Δημοσιεύθηκε στο dEASY, 13.5.2011

Στο προηγούμενο σημείωμα είχαμε μιλήσει για τους «διακόπτες» (kill switch) του ιντερνετ και τη σκοπιμότητα ή μη της νομοθετικής τους πρόβλεψης στο εσωτερικό δίκαιο μιας χώρας. Είχαμε τότε δεχθεί ότι πιθανώς, αναλόγως και της κοσμοθεωρίας καθενός από εμάς, να γινόταν ανεκτή μια τέτοια δυνατότητα για τις περιπτώσεις έκτακτης εθνικής ανάγκης, πχ. κυβερνοπολέμου.

Στο δεύτερο αυτό σημείωμα θα εξετάσουμε τη σκοπιμότητα εισαγωγής παρόμοιων «διακοπτών» για την εξυπηρέτηση άλλων σκοπών, εσωτερικής πολιτικής αυτή τη φορά. Τώρα, δηλαδή, νόμος θα προβλέπει τη δυνατότητα να «κατεβαίνει» είτε όλο το ιντερνετ είτε (αυτό που ενδιαφέρει περισσότερο) ορισμένα sites για ολόκληρη τη χώρα, προκειμένου να εξυπηρετηθούν σκοποί εσωτερικής πολιτικής. Με άλλα λόγια, θα είναι νόμιμο να «μπλοκάρουν» οι ISPs την πρόσβαση σε συγκεκριμένα sites για όλους μας για πάντα ή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, όπως θα τους υποδεικνύεται κάθε φορά με επίσημη, κρατική εντολή.

Οι σκοποί που μπορεί να εξυπηρετεί ένας τέτοιος «διακόπτης» μπορεί να είναι οποιοιδήποτε, από την προστασία του κρατικού μονοπωλίου στα τυχερά παιχνίδια μέχρι την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας της Βιομηχανίας Περιεχομένου. Ήδη η ελληνική κυβέρνηση πειραματίζεται με έναν τέτοιον «διακόπτη», στο σχέδιο νόμου για τον ηλεκτρονικό τζόγο, όπου (βλ. και άρθρο στην Καθημερινή) φαίνεται πως θα «απαγορεύεται στους παρόχους υπηρεσιών Διαδικτύου (ISPs) με καταστατική έδρα ή έδρα πραγματικής διοίκησης ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα να επιτρέπουν την πρόσβαση σε παράνομους παρόχους τυχερών παιγνίων μέσω του Διαδικτύου, όπως αναφέρονται στον οικείο κατάλογο (black list) που τηρεί η Επιτροπή Εποπτείας & Ελέγχου Παιγνίων (ΕΕΕΠ)». Το σχέδιο νόμου κατατέθηκε τέλος Μάρτη, βλ. σχετικά και το site της Βουλής.

Έτσι, στο παραπάνω σχέδιο νόμου μαθαίνουμε για «black lists» που θα καταρτίζει μια κρατική επιτροπή και άλλα τέτοια ανησυχητικά. Δηλαδή, μια κρατική επιτροπή θα αποφασίζει αν ένα site περιέχει Περιεχόμενο που απαγορεύει ο ελληνικός νόμος, και θα αποκλείει με τεχνικά μέσα πλήρως την πρόσβαση των Ελλήνων πολιτών σε αυτό. Μα, είναι ποτέ δυνατόν; Υπάρχει άραγε άνθρωπος που βάζει το χέρι του στη φωτιά ότι ένα οποιοδήποτε site, ακόμα και του πιο ακραίου στοιχηματισμού ή παράνομης ανταλλαγής Περιεχομένου, δεν περιλαμβάνει ούτε μια νόμιμη πληροφορία εντός του, ώστε να αποφασίσει ότι κανένας Έλληνας πολίτης δεν δικαιούται να έχει πρόσβαση σε αυτό; Αποκλείει δηλαδή τόσο απόλυτα την άσκηση ενός συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος; Και, αν υπάρχει ένας τέτοιος υπεράνθρωπος, την απόφαση της ίδιας της επιτροπής ποιος θα την κρίνει; Πως εγώ θα μπορώ να ασκήσω προσφυγή και να υποστηρίξω κάτι διαφορετικό, αφού πρόσβαση στο site δεν θα έχω;;; Από ό,τι θυμάμαι;;;

Παρόμοιες πρωτοβουλίες μερικού «κλεισίματος» του ιντερνετ μπορεί να εξυπηρετούν οικονομικές σκοπιμότητες (με τρόπο ούτως ή άλλως κοντόφθαλμο και τεχνικά άσχετο), δημιουργούν όμως ένα πάρα πολύ επικίνδυνο προηγούμενο. Αν λειτουργήσει μια τέτοια επιτροπή υπέρ του κρατικού στοιχήματος, ποιος θα πει μετά στην Βιομηχανία Περιεχομένου, που χρόνια τώρα προσπαθεί να πετύχει ακριβώς το ίδιο χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, ότι δεν δικαιούται αντίστοιχη μεταχείριση; Και μετά από αυτήν, ποιαν άλλη επιτροπή θα αποκτήσουμε; ‘Ισως και μια ακόμα «ηθικής και δεοντολογίας»;;;

Όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς, οι «διακόπτες» του ιντερνετ όταν χρησιμοποιούνται χωρίς φειδώ μπορεί εύκολα από μια ειδική λύση έκτακτης ανάγκης να εξελιχθούν σε ανελεύθερο, αντιδημοκρατικό εργαλείο έμμεσου ελέγχου της κοινής γνώμης. Σε τελική δηλαδή ανάλυση, για μια ακόμη φορά ποιος θα μας προστατεύσει από τους (εκλεγμένους) προστάτες μας;;