Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό INFOCOM, 7.4.2006
Πρόσφατα το δημοσιογραφικό ενδιαφέρον στράφηκε σε λάθη τιμολογήσεων προϊόντων σε super market, που υποτίθεται ότι ζημίωναν τους καταναλωτές. Τι γίνεται όμως όταν τα λάθη αυτά συμβαίνουν στο Διαδίκτυο;
Στο internet βέβαια αυτά τα λάθη μπορεί να βλάψουν μόνο τους πωλητές. Πράγματι, στη σύγχρονη on-line αγορά έχουν δημιουργηθεί πολυκαταστήματα με χιλιάδες κωδικούς προϊόντων, που ανανεώνονται συνεχώς. Στη διαδικασία αυτή αναπόφευκτα χωρούν λάθη. Για παράδειγμα, πέρυσι στην Αυστραλία η Dell διέθεσε σκληρούς δίσκους 250GB για 8,80 δολάρια ο ένας αντί για, το σωστό, 600, ενώ το 2001 η Kodak διέθεσε φωτογραφικές μηχανές αξίας 329 δολαρίων η μια, μόλις για 100 δολάρια. Ο κατάλογος των παραδειγμάτων είναι μακρύς – η ουσία παραμένει ότι είναι πιθανό κάποιες τιμές προϊόντων σε on-line καταστήματα ν’ αναγραφούν λάθος.
Το ερώτημα είναι βέβαια τι γίνεται στις περιπτώσεις αυτές. Τονίζεται ακόμη ότι η Διαδικτυακή κοινότητα είναι ιδιαίτερα «ευαίσθητη» σε παρόμοιες «ευκαιρίες» – η πληροφόρηση είναι άμεση, και καταναλωτές είτε αγοράζουν μεγάλες ποσότητες για τον εαυτό τους είτε συρρέουν παραγγέλνοντας μαζικά.
Απάντηση για το σύνολο των περιπτώσεων δεν υφίσταται. Μια πρώτη παραδοχή αφορά στη νομική φύση του on-line καταστήματος. Σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη οι ιστοσελίδες ενός on-line καταστήματος δεν αποτελούν πρόταση αλλά πρόσκληση.του πωλητή προς τους καταναλωτές για σύναψη πώλησης. Εϊναι δηλαδή το on-line κατάστημα ένα είδος «βιτρίνας» καταστήματος, και όχι το ταμείο του. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι δεν συνάπτεται πώληση αυτομάτως μόλις ο αγοραστής παραγγείλει από internet site, με τον ίδιο τρόπο που δεν αγοράζει κανείς κάτι δείχνοντάς το στον πωλητή από τη βιτρίνα του. Πρέπει να ολοκληρωθεί η συναλλαγή στο «εσωτερικό» του καταστήματος.
Και εκεί ακριβώς βρίσκεται η απάντηση στο ερώτημα. Είναι δηλαδή η διαδικασία που εφαρμόζει ο πωλητής στον Διαδικτυακό του Τόπο που κάθε φορά αξιολογείται, ώστε να κριθεί πότε ακριβώς συνήφθη η πώληση. Εύλογα, διαφορετικά κρίνεται on-line κατάστημα που μόλις λάβει παραγγελία στέλνει αμέσως επιβεβαίωση και χρεώνει την πιστωτική κάρτα, και διαφορετικά, για παράδειγμα, η πολυ-επίπεδη διαδικασία που έχει υιοθετήσει η Amazon.
Χρειάζεται επομένως προσοχή κατά τη δημιουργία ενός on-line καταστήματος, ώστε ν’ αποφευχθεί το ενδεχόμενο πληρωμής τυχόν τυπογραφικών λαθών. Η άλλη οδός είναι αυτή της Kodak – χρεώθηκε το λάθος της, και συνολικά 2εκ. δολάρια γι’ αυτό.