Δημοσιεύθηκε στο EpiDexia.blog, 21.11.2020

Συμβαίνει συχνά, όταν παρουσιάζουμε το Επί Δεξιά blog μας σε τρίτους που δεν γνωρίζουν γι αυτό, να μας ρωτούν «Τι σημαίνει Κεντροδεξιά σήμερα;»· «Ποια είναι η ιδεολογία της;» · «Ποια η διαφορά της από άλλες ιδεολογίες της Δεξιάς;»· «Ποια είναι η διαφορά της από την Αριστερά;»·  «Ποιοι πολιτικοί είναι σήμερα Κεντροδεξιοί;».

Την τελευταία ερώτηση θα την αποφύγω, για ευνόητους λόγους.

Στις άλλες όμως κρίνω σκόπιμο να απαντήσω – για εξίσου ευνόητους λόγους, και υπό μορφή Συχνών Ερωτήσεων (Frequently Asked Questions), όπως άλλωστε συνηθίζεται στο Διαδίκτυο!

Έχουμε και λέμε, επομένως, με τη βασική διευκρίνιση ότι τα παρακάτω αποτελούν προσωπικές μου σκέψεις που μπορεί να καλύπτουν κατά το μεγαλύτερό τους ποσοστό ολόκληρη τη Συντακτική Ομάδα, χωρίς όμως να αποκλείονται και διαφωνίες σε επιμέρους σημεία:

1. Τι σημαίνει Κεντροδεξιά σήμερα;

Τον ορισμό της Κεντροδεξιάς τον δώσαμε στο «ιδρυτικό», ας το πούμε έτσι, editorial του ιστολογίου μας (επίσης εδώ και εδώ). Εκεί λέμε ότι «Για εμάς, τη συντακτική ομάδα, η κεντροδεξιά σήμερα χαρακτηρίζεται από λογική, ηθική και μεσότητα, περίπου ως εξής: Λογική, με την έννοια της παράθεσης επιχειρημάτων, Ηθική, λαμβάνοντας υπόψη ότι ζούμε στην Ελλάδα, και Μεσότητα, επειδή απεχθανόμαστε τα άκρα». Θεωρώ ότι ο ορισμός αυτός είναι ικανοποιητικός, με την έννοια ότι δίνει τα θεωρητικά εργαλεία για να απαντηθεί κάθε πρόβλημα από κεντροδεξιά οπτική.

Αν επομένως έπρεπε να δώσω μια πολύ σύντομη απάντηση στο ερώτημα «Τι είναι Κεντροδεξιά σήμερα», θα έλεγα ότι είναι η μετριοπαθής, Ευρωπαϊκή Δεξιά (βλ. και ερώτηση 7).

Από κει και πέρα είναι νομίζω ξεκάθαρο ότι Κεντροδεξιό κόμμα σήμερα στην Ελλάδα, το οποίο αυτό εδώ το ιστολόγιο υποστηρίζει, είναι η Νέα Δημοκρατία.

2. Ποια είναι η διαφορά της Κεντροδεξιάς σκέψης από άλλες ιδεολογίες της Δεξιάς;

Έχουμε ήδη εξηγήσει ότι δεν είμαστε συντηρητικοί επειδή πιστεύουμε στην πρόοδο και ότι δεν είμαστε φιλελεύθεροι, επειδή πιστεύουμε στη σταδιακή πρόοδο (είμαστε όμως όλοι φιλελεύθεροι δημοκράτες, βλ. παρακάτω ερώτηση 8).

3. Ποια είναι η διαφορά Αριστεράς – Δεξιάς;

Νομίζω ότι η βασική διαφορά μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς είναι η λογική. Η Δεξιά λειτουργεί κυρίως με τη λογική ενώ η Αριστερά κυρίως με το συναίσθημα.

4. Υπάρχει ακόμα η διάκριση Αριστεράς – Δεξιάς; Έχει πλέον καμία σημασία;

Η διάκριση σε Αριστερά και Δεξιά εξακολουθεί να ισχύει, παράγει αποτελέσματα γύρω μας, με την έννοια ότι επηρεάζει το μυαλό και τις καρδιές ψηφοφόρων και πολιτικών, και ίσως είναι σήμερα πιο σημαντική από ποτέ επειδή αποτελεί το μόνο αξιόλογο εμπόδιο στον λαϊκισμό και στα ολοκληρωτικά καθεστώτα.

5. Έχει η πολιτική σήμερα ακόμα σημασία; Δεν θα ήμασταν καλύτερα με κυβερνήσεις τεχνοκρατών;

Η πολιτική από την Αρχαία Αθήνα και μετά πάντα είχε και εξακολουθεί να έχει πολύ μεγάλη σημασία επειδή μόνο μέσω αυτής δίνονται αξιόπιστες και βιώσιμες λύσεις στα προβλήματα που απασχολούν την (πρακτική τουλάχιστον) ζωή του ανθρώπου.

Σημασία έχει η πολιτική και όχι τα πρόσωπα ή τα θέματα. Δηλαδή, σημασία έχει η ιδεολογία και όχι η ηγετική (ίσως) φυσιογνωμία ενός αρχηγού κόμματος ή οι θέσεις των πολιτικών απέναντι σε συγκεκριμένα προβλήματα, όσο και αν αυτά απασχολούν άμεσα την κοινωνία.

Οι τεχνοκράτες οφείλουν να βοηθούν τους πολιτικούς, και όχι το ανάποδο. Οι κυβερνήσεις τεχνοκρατών είναι συνταγή βέβαιης αποτυχίας από τότε που πρώτη φορά μίλησε γι αυτές ο Πλάτωνας (αριστοκρατία) και μέχρι σήμερα.

6. Και η Ευρώπη;

Η Ευρώπη είναι αναπόσπαστο κομμάτι του παρόντος και του μέλλοντός μας. Όσο και αν το σύστημα συνεργασίας μεταξύ των Κρατών Μελών σήμερα χρειάζεται σημαντικές βελτιώσεις, στο παρελθόν λειτούργησε με επιτυχία και δημιούργησε παντού στην Ευρώπη συνθήκες όπου κανένας Ευρωπαίος δεν μπορεί να φανταστεί το προσωπικό του μέλλον μακριά από τους υπόλοιπους.

Η ευρωπαϊκή ταυτότητα είναι πλέον μέρος της ελληνικής μας ταυτότητας. Είμαστε Ευρωπαίοι Έλληνες (όπως ακριβώς άλλοι είναι Ευρωπαίοι Γάλλοι, Ευρωπαίοι Γερμανοί, Ευρωπαίοι Βέλγοι, Ευρωπαίοι Ιταλοί κοκ.).

7. Υπάρχει Ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά;

Η Ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά έχει βαθιές ιστορικές ρίζες στην Ευρώπη. Μπορεί κάθε ευρωπαϊκό κράτος μέχρι σήμερα να την προσεγγίζει διαφορετικά, αναλόγως της ιστορίας και του πολιτισμού του, όμως τα βασικά κοινά χαρακτηριστικά υπάρχουν τόσο σε θέματα βασικών ιδεών όσο και αντιμετώπισης κοινωνικών προβλημάτων.

Ταυτόχρονα όμως η Ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά είναι μοναδική σε αυτόν εδώ τον γεωγραφικό χώρο – δεν μοιάζει με άλλες (πχ. στην Αμερική) ούτε πιθανότατα μπορεί να αναπαραχθεί σε άλλα μέρη του κόσμου.

8. Μα καλά, όλοι φιλελεύθεροι δημοκράτες δεν είμαστε;

Φιλελεύθεροι, με την κλασσική έννοια του όρου, είμαστε όλοι μας, όσοι δηλαδή ανήκουμε σε κόμματα του συνταγματικού τόξου, δεξιοί, αριστεροί, κεντρώοι. Φιλελεύθερη δημοκρατία είναι η αρχαία Αθηναϊκή δημοκρατία, ενισχυμένη από το, αγγλοσαξωνικής προέλευσης, κράτος δικαίου, και τα, γαλλικής έμπνευσης, ατομικά δικαιώματα. Προφανώς, όλοι μας πιστεύουμε στα παραπάνω.

Όμως η σημερινή χρήση του όρου «φιλελεύθερος» ξεφεύγει πολύ από τον παραπάνω, κλασσικό, ορισμό. Θεμελιώδεις διαφορές υπάρχουν μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής: Για παράδειγμα, στην Αμερική οι φιλελεύθεροι/liberals είναι Αριστεροί, ενώ στην Ευρώπη συχνά οι φιλελεύθεροι ταυτίζονται με τους νεοφιλελεύθερους.

9. Και ο σοσιαλισμός;

Ο σοσιαλισμός είναι συνώνυμο του κομμουνισμού. Ως άκρο, ένα από τα άκρα, της Αριστεράς, μας βρίσκει σθεναρά απέναντι.

Υπό αυτή την έννοια θεωρούμε ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου γνώριζε πάρα πολύ καλά τι έκανε όταν ονόμασε το κόμμα που ίδρυσε Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, και επεδίωξε, και πέτυχε, να διεμβολίσει την τότε ελληνική Κεντροαριστερά. Την ιδεολογική ζημιά της επιλογής αυτής, που έγινε την δεκαετία του 1970, την πλήρωσε η Ελλάδα πολύ αργότερα, το 2008.

10. Η σοσιαλδημοκρατία δεν ταυτίζεται με την κεντροαριστερά; Εκεί δεν ανήκουν οι ιδεολογικοί αντίπαλοι της κεντροδεξιάς;

Ο Μάρξ κατέστρεψε, αποκοιμίζοντας την Αριστερά. Αντικατέστησε έναν γιακωβίνικο, επαναστατικό, ρομαντικό τρόπο σκέψης που άρχισε να παίρνει σαφή μορφή μετά την Γαλλική Επανάσταση με μια θρησκευτικού, και μάλιστα χιλιαστικού, τύπου θρησκεία. Η φιλοσοφία του Μάρξ, όπως όλες οι φιλοσοφίες που άντεξαν στον χρόνο, ήταν μια πολύ καλή ανάλυση των φαινομένων και των προβλημάτων του καιρού του. Έγραψε καλά για ό,τι έβλεπε γύρω του. Όμως ο κομμουνισμός, συνώνυμο του σοσιαλισμού, ήταν και είναι μια θρησκεία στην οποία οι πιστοί της διδάσκονται να περιμένουν το προαναγγελθέν και αναπόφευκτο τέλος του κόσμου-ήττα του καπιταλισμού μέσα από ένα ιστορικό προτσές, όπως οι Μάρτυρες του Ιεχωβά τη Δευτέρα Παρουσία.

Το τέλος όμως του καπιταλισμού δεν ήρθε, ούτε ποτέ θα έρθει όπως τουλάχιστον το φαντάζονται οι κομμουνιστές-σοσιαλιστές, επειδή, απλούστατα, το σύστημα της αγοράς είναι στην ουσία το μόνο σύστημα που συνοδεύει τον άνθρωπο από τότε που πάτησε το πόδι του στη γη.

Στον βαθμό επομένως που η σοσιαλδημοκρατία λειτουργεί με μαρξιστικό μοντέλο ανάλυσης (παραμένει, δηλαδή, «σοσιαλιστική»), στο οποίο απλά και μόνο πρσθέτει την πίστη στην φιλελεύθερη δημοκρατία (βλ. ερώτηση 8), τότε έχουμε απέναντί μας έναν αποδεδειγμένα εσφαλμένο, αντιδραστικό τρόπο σκέψης που εμποδίζει την πρόοδο, δεν προτείνει νέες λύσεις και, τελικά, βλάπτει την κοινωνία.