Δημοσιεύθηκε στο dEASY, 20.7.2010

Γνωρίζω ότι το Kindle είναι διαθέσιμο και εκτός ΗΠΑ εδώ και κάμποσους μήνες αλλά μόλις πριν λίγες μέρες έπεσε ένα στα χέρια μου (αυτό με τη μικρή οθόνη). Επειδή απόψεις Ελλήνων χρηστών του δεν κατάφερα να εντοπίσω, λέω να σας περάσω τις πρώτες εντυπώσεις μου – ξεκινώντας όμως από την παραδοχή ότι δεν είμαι ο μέσος χρήστης (του).

Για να φύγει αμέσως από πάνω μας (και να εξοικονομήσω χρόνο σε όσους το αντιμετωπίζουν έτσι): το Kindle δεν είναι ό,τι καλύτερο για Έλληνα αναγνώστη που θέλει απλά και μόνο να διαβάσει το τελευταίο best seller Έλληνα συγγραφέα. Αρχικά, υπάρχει το θέμα της τελικής του τιμής: η Amazon ναι μεν το στέλνει Ελλάδα, αλλά μόνο μέσω Αμερικής και μόνο μέσω UPS, επομένως οφείλετε να υπολογίσετε επιπλέον περίπου τα μισά της τιμής του για τελωνείο, φύλαξη(!) κοκ, καθώς και τη σχετική ταλαιπωρία παραλαβής του (όχι, δεν θα σας το φέρουν στην πόρτα σας). Στη συνέχεια, έστω ότι το πήρατε. Οι ελληνικοί τίτλοι είναι ελάχιστοι (στην ουσία κανένας, βιβλία στα ελληνικά υπό κανονικές συνθηκες δεν πωλούνται στο Amazon), επομένως μάλλον δεν θα βρείτε το τελευταίο best seller στα ελληνικά για να το διαβάσετε. Έστω πάλι ότι το βρίσκετε. Με την απεικόνιση ελληνικών πιθανώς να υπάρξει πρόβλημα: ενώ ο τίτλος βιβλίου από Project Gutenberg (εξηγούμαι παρακάτω) εμφανίζεται στη λίστα σαν «σουηδικά», το κείμενό του εμφανίζεται εντάξει. Επομένως, παίρνετε τα ρίσκα σας.

Αυτά τα λίγα για τους Έλληνες χρήστες που  σκοπεύουν να διαβάσουν στο Kindle τους τρέχοντα βιβλία στα ελληνικά.

Για τους ίδιους πάλι πιθανούς πελάτες, από hardware-ική άποψη το Kindle είναι κατά τη γνώμη μου πολύ μέτριο, παρότι στη δεύτερη γενιά του. Η ποιότητα κατασκευής κάθε άλλο παρά εντυπωσιακή, το πληκτρολόγιο και τα λοιπά κουμπιά ασταθή, συχνές επανεκκινήσεις (το κουμπί on/off/suspend δουλεύει μετρίως), φτηνά πλαστικά, γενικά έχω δει και καλύτερες υλοποιήσεις. Αν μπει και άμμος ανάμεσα στα πλήκτρα, τόσο το χειρότερο. Επιπλέον, η οθόνη δεν είναι αφής (προσπαθήστε αν μπορείτε να πάτε γρήγορα μπρος-πίσω στις σελίδες του βιβλίου σας), δεν έχει εσωτερικό φωτισμό, αλλά πρέπει να έχει γίνει πολλή δουλειά με την απεικόνιση αφού διάβασα συνεχόμενα μέχρι και 3 ώρες χωρίς πρόβλημα.

Επομένως, όσοι πιστοί προσέλθετε.

Τώρα, όσον αφορά τη δική μου περίπτωση (και ελπίζω τα παρακάτω να βοηθήσουν κάποιους, έστω και λίγους): Έχω τη βασική θεωρία ότι εμείς δεν θα γεράσουμε με την παραδοσιακή έννοια της βιβλιοθήκης ή της συλλογής μουσικής που κληρονομήσαμε. Με άλλα λόγια, θεωρώ πως στα σπίτια μας στο μέλλον δεν θα υπάρχουν τα βαριά έπιπλα της βιβλιοθήκης με τους χιλιάδες τόμους που συλλέξαμε μια ζωή ούτε άλλωστε τα χιλιάδες CD/DVD/βινύλια που μαζέψαμε και οργανώσαμε εξίσου με κόπο ζωής. Πιστεύω ότι όλα θα είναι ψηφιακά. Με την παραδοχή αυτή αντιμετωπίζω το Kindle – όπως άλλωστε και το iPod, που μόλις πρόσφατα απέκτησα, και για το οποίο κάνω μικρή παρένθεση που νομίζω είναι σχετική αμέσως παρακάτω.

Στη μουσική ήδη τα πράγματα έχουν προχωρήσει πιο γρήγορα από τα βιβλία: η ψηφιοποίηση είναι βασικά ικανοποιητική, τα players εξίσου, τα εργαλεία οργάνωσης της συλλογής το ίδιο. Γι αυτό πρόσφατα απέκτησα το πρώτο(!) μου iPod και άρχισα το κοπιαστικό έργο της ψηφιοποίησης των λίγων εκατοντάδων CD μου. Ό,τι τελειώνω μπαίνει σε κούτι και στην αποθήκη, και πλέον ακούγεται μόνο από το iPod. Βασική, θεμελιώδης, απαραίτητη όμως διευκρίνιση είναι ότι αγοράζω το CD. Δεν το λεω από άποψη πειρατείας (αυτό εννοείται) αλλά από άποψη iTunes – και αυτό έχει τη σημασία του και για το Kindle. Δεν έχω καμία εμπιστοσύνη στην Apple ή στην Amazon, πως ό,τι τυχόν αγοράσω από τις εφαρμογές τους (iTunes, Amazon) σήμερα πραγματικά θα το έχω αποκτήσει για την υπόλοιπη ζωή μου. Με τόσο DRM και έλεγχο που είναι φορτωμένο το Περιεχόμενο (μουσική, βιβλία) από τα iTunes και το Amazon και τα σχετικά, διστάζω να αγοράσω οτιδήποτε με ενδιαφέρει σε βάθος χρόνου από αυτά. Χρησιμοποιώ το hardware και τις εφαρμογές τους για την οργάνωση του Περιεχομένου μου, το οποίο όμως αγοράζω παραδοσιακά, off-line και χωριστά, και μετά το μεταφέρω στα libraries τους. Αυτό είναι ένα βασικό ξεκαθάρισμα που έχω κάνει από την αρχή. Είναι μια βασική (και νομική) μου άποψη (αν είστε δύσπιστοι βάλτε στο Google: kindle Orwell delete και θα καταλάβετε).

Το Kindle επομένως ως το πρώτο reader της ψηφιακής μου βιβλιοθήκης. Αυτό απασχολεί κυρίως εδώ.

Και σαν τέτοιο κάνει μέτρια δουλειά.

Τα καλά νέα πρώτα. Υπάρχουν σχεδόν όλα τα (αγγλικά) βιβλία εκτός copyright έτοιμα και ψηφιοποιημένα και δωρεάν ώστε να τα περάσετε στο Kindle σας (ή, νομίζω σωστότερα, στο folder του υπολογιστή σας από το οποίο θα τροφοδοτείτε το Kindle σας). Το ίδιο και όλοι οι κλασσικοί συγγραφείς (στα αγγλικά, μερικές φορές όμως και στα ελληνικά). Προσωπικά δουλεύω πολύ με το Project Gutenberg, υπαρχουν όμως και άλλες πηγές (σκοπεύω σύντομα να ασχοληθώ περισσότερο με το Google books). Επομένως, μπορείτε να ξεκινήσετε το χτίσιμο της βιβλιοθήκης σας όπως την είχατε ονειρευτεί χωρίς τους περιορισμούς χαρτιού, κόστους και χώρου. Φυσικά, το Kindle δέχεται σημειώσεις και σελιδοδείκτες και κάνει full text searches σε κάθε βιβλίο.

(Τα παραπάνω, υποθέτω, οφείλουν να τα λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη τους και οι Έλληνες εκδότες…).

Τα κακά νέα: η έλλειψη τίτλων στα ελληνικά είναι δεδομένη (ελπίζω μέχρι τώρα να έχω πει αρκετα για να πείσω οποιονδήποτε μη αγγλόφωνο να μην το αγοράσει). Επίσης, ξεκίνησα ήδη να χτίζω τη βιβλιοθήκη των ονείρων μου, αλλά όχι ακριβώς με τις εκδόσεις των ονείρων μου – για παράδειγμα, βρίσκω φυσικά εύκολα όλους τους κλασσικούς, αλλά όχι στις εκδόσεις/μεταφράσεις που θέλω. Όσον αφορά το ίδιο το Kindle, παρότι ήδη στη δεύτερη γενιά του, υπάρχουν προβλήματα (και) λογισμικού: δεν δέχεται folders, επομένως όλα τα βιβλία είναι ατάκτως ερριμμένα, οι σελιδοδείκτες είναι εξωτερικοί(!) του βιβλίου, οι δυνατότητες πλοήγησης στα κεφάλαιά του (τουλάχιστον, σε όσα δεν πωλεί η ίδια η Amazon) ανύπαρκτες. Μένει ακόμα να δω αν οι σημειώσεις μου σε κάθε βιβλίο αποθηκεύονται και μετά τη μεταφορά του εντός και εκτός Kindle.

Μετά τις παραπάνω διαπιστώσεις, μόνο ως πρώτη προσπάθεια προς τη δημιουργία της ψηφιακής μου  βιβλιοθήκης μπορώ να το αντιμετωπίσω. Μάλιστα, για να είμαι πιο ακριβής, η ψηφιακή βιβλιοθήκη χρειάζεται το PC, και το Kindle δεν μπορεί να είναι παρά ένα reader που στο οποίο «ανεβοκατεβάζεις» βιβλία (κατά την ίδια έννοια που ορισμένα albums που είναι περασμένα στο iPod μου, δηλαδή στα iTunes, τα φορτώνω κατά περιόδους στην περιορισμένη μνήμη του iPhone μου ώστε να τα ακούω στο δρόμο). Ο ρόλος του Kindle επομένως δεν μπορεί παρά να είναι συμπληρωματικός μιας ψηφιακής βιβλιοθήκης που τηρείται αλλού (και μάλιστα, η εφαρμογή της Amazon δεν είναι τόσο ώριμη όσο τα iTunes της Apple). Πιθανώς το iPad να λύνει κάποια από τα παραπάνω προβλήματα. Προσοχή χρειάζεται πάντα το θέμα, σε ποιον ανήκουν τα βιβλία. Το Kindle είναι ο προάγγελος των πραγμάτων που, πιστεύω, πως θα ρθουν. Είναι επίσης εξαιρετικά εκπαιδευτικό (και) για τους Έλληνες εκδότες. Όμως, η έλλειψη ελληνικού περιεχομένου και τα προβλήματα που παρουσιάζει το κάνουν κατάλληλο μόνο για όσους είναι αποφασισμένοι να κινηθούν από δω και πέρα ψηφιακά – οι υπόλοιποι, ας φροντίσουν τουλάχιστον τα βιβλία που τους ενδιαφέρουν να τα αποκτούν δερματόδετα…