Δημοσιεύθηκε στο startupper.gr, 19.07.2018
Όσοι, ελπίζω λίγοι, θεωρούν τα Startups «φούσκα των ημερών» νομίζουν ότι δικαιώνονται από το ποσοστό επιτυχίας τους: Εννιά στα δέκα αποτυγχάνουν, χρεωκοπώντας στην ουσία μέσα σε τρία χρόνια από την ίδρυσή τους και συμπαρασύροντας, εκτός από τον κόπο και τις ελπίδες των ιδρυτών τους, επίσης όσα κεφάλαια είχαν επενδυθεί σε αυτά. Το ποσοστό αυτό ειναι παγκόσμιο, ισχύει τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Επίσης, επειδή στην Ευρώπη τα κεφάλαια που επενδύονται σε Startups, μέσω VCs, είναι κατά κανόνα χρήματα του Δημοσίου, κοντά στην επιχειρηματική αποτυχία κολλά και η ρετσινιά της κατασπατάλησης δημοσίου χρήματος.
Λάθος και λάθος. Λάθος η ρετσινιά της επιχειρηματικής αποτυχίας, λάθος και η κατηγορία ότι κατασπαταλάται δημόσιο χρήμα.
Το πρώτο είναι πιο εύκολο να το αντικρούσει κανείς από το δεύτερο. Η αποτυχία έχει πάψει να είναι ρετσινιά για τον επιχειρηματία στην Ελλάδα. Όπως παντού, αναγνωρίστηκε επιτέλους και εδώ ότι η επιχειρηματικότητα είναι μορφή δημιουργίας. Δημιουργείς κάτι από το τίποτα. Γιατί κανείς, επομένως, να κατηγορηθεί αν αποτύχει; Σκέφτηκε ποτέ κανείς να κατηγορήσει έναν αποτυχημένο καλλιτέχνη;
Το δεύτερο είναι πιο δύσκολο να τεκμηριωθεί. Μια λογική λέει ότι, είναι εντάξει να αποτύχει ένας επιχειρηματίας αν διακινδυνεύσει, και κάψει, μόνο δικά του λεφτά. Αν όμως χαθούν και λεφτά του Δημοσίου, έστω κι αν έχουν επενδυθεί σε αυτόν μέσω VCs; Δεν θα ήταν καλύτερο τα χρήματα αυτά να καλύψουν μια κοινωνική ανάγκη;
Η απάντηση είναι ένα κατηγορηματικό όχι. Τα λεφτά του Δημοσίου δεν θα έχουν χαθεί. Θα έχουν επενδυθεί. Σε έναν υπερ-πολύτιμο στόχο. Αυτόν της αξιοκρατικής κοινωνικής κινητικότητας.
Το βασικό ζητούμενο σε μια κοινωνία σαν την δική μας είναι η κοινωνική κινητικότητα. Να δίνεται η ευκαιρία σε καθένα, αν το θέλει και το αξίζει, ν’ ανέβει κοινωνική τάξη από αυτή στην οποία γεννήθηκε. Η αύξηση των οικονομικών μέσων είναι ένα ασφαλές κριτήριο για αυτό. Μόνο μέσω αυτής της κινητικότητας η κοινωνία ανανεώνεται και παραμένει δίκαιη. Είναι έτσι το βασικό θεμέλιο κοινωνικής δικαιοσύνης και οικονομικής ανάπτυξης.
Για να γίνει όμως κάτι τέτοιο, για να επιτύχει κανείς επιχειρηματικά, χρειάζονται χρήματα. Από που θα προέλθουν αυτά; Η κοινωνική κινητικότητα προϋποθέτει ότι ο επιχειρηματίας δεν έχει δικά του, δεν είναι δηλαδή ήδη πλούσιος. Ποιος θα του τα δώσει; Οι τράπεζες είναι η μία λύση, όμως εκεί θα πρόκειται για δάνειο που θα πρέπει κάποτε να αποκληρωθεί. Η άλλη λύση είναι οι, επαγγελματίες, επενδυτές. Ακόμα κι αν στην ουσία διαχειρίζονται λεφτά του Δημοσίου.
Τα Startups σήμερα είναι η μόνη, αντικειμενικά, δυνατότητα κοινωνικής ανέλιξης του πιο δυναμικού κομματιού της ελληνικής κοινωνίας, δηλαδή των νέων, μορφωμένων, εξωστρεφών ανθρώπων, που δεν διαθέτουν ήδη αξιόλογα οικονομικά μέσα. Οι θεσμικές επενδύσεις σε αυτά, μέσω των VC’s, είναι το καταλληλότερο εργαλείο για να επιτευχθεί ο στόχος της κοινωνικής κινητικότητας. Τι και αν οι περισσότεροι Startuppers θα αποτύχουν και τα περισσότερα Startups θα χρεοκοπήσουν; Η κοινωνική προσφορά τους και η ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον είναι ανεκτίμητα.